O programie
Narzędzia i metody
Na czym polega planowanie kulturowe?
Planowanie kulturowe polega na zwiększeniu uczestnictwa mieszkańców w planowaniu miasta
i przeciwdziałaniu:
Różnicom w statusies: elitarne obszary mieszkalne, slumsy, przedmieścia itp. (Peter Marcuse, 2002)
Podziałom kulturowym: części miast identyfikowane przez pochodzenie etniczne, język, pochodzenie narodowe lub styl
Podziałom według roli funkcjonalnej: obszary mieszkalne, obszary przemysłowe lub dla określonych zawodów
Podejście do planowania kultury jest ściśle powiązane
z wieloma kluczowymi elementami:
- Wykorzystywanie sąsiedztwa (fizycznego / infrastruktury) i społeczności (ludzkiej / kulturowej) jako ram strategicznych zmian - podejście to obejmuje wszystkie aspekty zaangażowania, zasobów, tożsamości, podziału odpowiedzialności i własności programu.
- Wykorzystanie zdolności procesów kulturalnych, przemysłów kreatywnych oraz kulturalnych magnatów i atrakcji w celu kształtowania i wzmacniania tożsamości społecznej oraz komunikowania procesu zmian, który może zaangażować większą społeczność.
- Wykorzystywanie sztuki i kultury w celu stymulowania innowacji i angażowania społeczności w procesy twórcze, a tym samym generowanie innowacji społecznych oraz wykorzystanie współtworzenia i wymiany wiedzy.
- Interpretowanie potrzeby tworzenia zrównoważonych miast jako czegoś, co musi opierać się na kulturze dzielenia się zasobami, umiejętnościami, wizją, jak również środowiskiem i infrastrukturą miejską.
Mapowanie kulturowe
Rola i metodologia mapowania kulturowego oraz indywidualnych formatów mapowania z interesariuszami/artystami i społecznością w celu stworzenia wspólnej platformy wiedzy obejmującej charakter, tożsamość i zasoby okolicy/miasta.
Wizja
Stworzenie wspólnej platformy i procesu w celu wyobrażenia sobie przyszłego stanu społeczeństwa/sąsiedztwa oraz zbadania możliwości zmian za pomocą narzędzi artystycznych, gier, narzędzi cyfrowych.
Projektowanie
Tworzenie otwartych projektów integracyjnych i procesów kreatywnych w celu zaproponowania konkretnych rozwiązań z określonymi grupami użytkowników / grupami sąsiedzkimi, np. dzieci / młodzież, przykłady organizowania projektów / programów na rzecz zmian kulturowych.
Wdrażanie i zarządzanie
Trwający proces podtrzymywania i łączenia się ze społecznością, miastem / interesariuszami, partnerami zewnętrznymi oraz zarządzanie złożonymi projektami z wieloma interesariuszami.
Strategia zakotwiczenia / rozproszenia / uczenia się
Zrównoważony rozwój (społeczny, miejski, zasobów) jako klucz do zabezpieczenia długoterminowego „dziedzictwa” i włączenia projektu do strategicznych programów modeli biznesowych miasta / regionu. Jak zapewnić rozpowszechnianie i uczenie się planowania kulturowego?
Mapowanie kulturowe
- Mapowanie jest metodą interpretowania miasta z perspektywy zbiorowości. Umożliwia uzyskanie całościowego wglądu w to, jak funkcjonuje dane miejsce, jakie jest jego unikalne DNA. Pomaga zidentyfikować lokalne zasoby i wyzwania oraz zlokalizować blokady kreatywnego potencjału dla zmian.
- Aby stworzyć mapę lokalnego DNA, w planowaniu kulturowym korzysta się z zestawów warsztatów, ćwiczeń, obserwacji na miejscu i ankiet. Skupiają się one się na aspektach miejsca, ludzi, gospodarki, instytucji i organizacji.
- Chodzi raczej o to, „co już się dzieje” pod powierzchnią, niż o to, „co musi się wydarzyć”. Mapowanie w planowaniu kulturowym wnosi do procesu świeże perspektywy i nowych interesariuszy, zapewniając niehierarchiczny sposób dzielenia się przemyśleniami na temat tego, co powinno się zmienić w danym miejscu i łącząc to z planowaniem strategicznym.
Ewaluacja jako proces uczenia się
W planowaniu kulturowym własna ocena lokalnych projektów może przełożyć się na adaptacje i ulepszenia procesowe. Zawsze uczymy się na naszych błędach i sukcesach, a ewaluacja pozwala po prostu usystematyzować ten proces tak, aby był on użyteczny dla innych.
W wielu projektach finansowanych ze środków publicznych ewaluacja jest obowiązkowa, a więc może być postrzegana przez zespół jako przykry obowiązek. Wnosi ona jednak znacznie więcej do know-how, gdy jest zaprojektowana i analizowana indywidualnie pod kątem specyfiki naszych działań.
Istnieją różne rodzaje ewaluacji i metody, które mogą być wykorzystane w tym procesie. Ewaluacja wstępna pomaga zdiagnozować sytuację i opracować adekwatne cele. Monitorowanie procesu podczas trwających projektów umożliwia ocenę postępów i modyfikację podjętych działań.
Ocena wpływu i ewaluacja podsumowująca mają na celu sprawdzenie, czy osiągnęliśmy nasze początkowe cele oraz jak wpłynęło to na interesariuszy – w przypadku planowania kulturowego: na mieszkańców dzielnicy, lokalne grupy aktywistów, oficjalnych decydentów i samo miejsce. Aby osiągnąć bardziej adekwatne rezultaty i zbudować silniejsze zaangażowanie, metoda ewaluacji partycypacyjnej od początku włącza w ten proces wszystkie grupy interesu.
Partnerzy, uczestnicy i lokalni aktorzy wspólnie decydują, jakie są cele projektu i jak należy mierzyć jego wpływ oraz biorą udział w ocenie rezultatów.
W naszym poradniku (Toolkit) znajdują się konkretne metody, narzędzia i studia przypadków stosowane w projektach planowania kulturowego w regionie Morza Bałtyckiego – możesz znaleźć tam coś pasującego do Twojej sytuacji.
Rezydencje kreatywne
Celem programu rezydencyjnego UrbCulturalPlanning było uzyskanie zewnętrznego spojrzenia na potencjał dzielnic. Rezydencje zostały zaprojektowane w taki sposób, aby wspierać kreatywne i eksperymentalne podejście do mapowania kulturowego i współpracy partycypacyjnej.
CELE
Ubogacenie społecznościprzez pracę twórczą, mające pomóc w zmianie postrzegania i profilu społeczności goszczącej zarówno dla jej mieszkańców, jak i osób z zewnątrz,
Stworzenie wspólnej wartości i tożsamości regionu Morza Bałtyckiego, umożliwienie bezpośredniego dialogu pomiędzy mieszkańcami społeczności a artystami/twórcami, którzy odwiedzają ją przez krótki czas,
Wsparcie rozwoju Lokalnych Projektów Pilotażowych w celu testowania metod planowania kulturalnego. Przeczytaj więcej...
Dbajmy o place!
Przyglądając się placom miejskim możemy konstruować opowieść o całym mieście – nie tylko w wymiarze przestrzennym, ale i dowiedzieć się więcej o miejskim „softwarze”, a więc przede wszystkim życiu społecznym mieszkańców.
Stały się dla nas „zwornikami miejskości”, które spajają strukturę urbanistyczną, ale i mogą być miejscami koncentracji i wymiany informacji, materii oraz energii mieszkańców.
Mają one większą dynamikę ewolucyjną niż budynki – mogą szybciej reagować na zmieniające się potrzeby, mody czy przyspieszone tryby życia miejskiego, włączając w to między innymi zmiany w sposobach praktykowania pracy, mobilności czy tożsamości.
Przeczytaj więcej...
